AQ: meer veerkracht en wendbaarheid op de werkvloer

Het intelligentiequotiënt (IQ) en emotionele intelligentie (EQ) zijn vertrouwde termen voor elke hr-professional. Maar ken je ook het Adaptability Quotiënt (AQ)? Wat betekent deze term? En waarom neemt het belang van AQ steeds meer toe in het bedrijfsleven?

IQ: klassieke testmethode voor denkkracht

De term Intelligentiequotiënt (IQ) werd in 1912 gelanceerd. In eerste instantie bedoeld om de leeftijd van mensen in te schatten, gebruikte het Amerikaanse leger deze testmethode tijdens WO I om nieuwe rekruten een passende functie te geven. Bij het IQ kijken onderzoekers bij personen naar het vermogen om potentiële oplossingen te bedenken, met de klemtoon op pure denkkracht.

EQ: focus op inlevingsvermogen

Het EQ (Emotionele Intelligentie) verscheen in 1964 op het wetenschappelijke toneel. Toch duurde het tot de jaren 90 vooraleer deze testmethode populair werd bij hr-professionals. Met focus op de kracht van emoties, inlevingsvermogen en interpersoonlijke vaardigheden brak ook de term ‘people manager’ definitief door. Intelligentie werd gekoppeld aan gevoel en mentaal welzijn.

Het belang van een groot aanpassingsvermogen op de werkvloer

Deze testmethodes hebben niet meer de aantrekkingskracht van weleer. Want uit nieuw wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat een hoog IQ en/of EQ geen bepalende factor (meer) is voor de effectiviteit van werknemers. Anno 2021 staan verandering en aanpasbaarheid centraal: hoe goed is een medewerker in staat om met (ingrijpende) veranderingen binnen een bedrijf om te gaan, bijvoorbeeld op het vlak van digitalisering, innovatie of nieuwe organisatieprocessen? Het voorbije coronajaar was bij uitstek een periode waarin heel wat vernieuwende projecten versneld uitgerold werden. Bedrijven en organisaties hebben daarom meer dan ooit nood aan medewerkers die snel, doeltreffend en creatief omgaan met dergelijke veranderingen.

Het AQ als vernieuwende testmethode

Specialisten beschouwen het IQ als het vermogen om oplossingsgericht te denken. Emotionele intelligentie wordt dan weer gezien als het vermogen om die oplossingen naar waarde in te schatten. En het AQ? Dat is het vermogen om de beste oplossing in de praktijk om te zetten. Of anders gezegd: hoe snel en creatief kan iemand schakelen tussen denken en doen? Hoe goed is zijn of haar aanpassingsvermogen in een professionele omgeving? Een hoog IQ en EQ blijven uiteraard belangrijk, maar een hoog AQ kan een belangrijke aanvulling zijn.

In tegenstelling tot een IQ-test levert het meten van het AQ geen concreet cijfer op. Het gaat eerder om een samenvoeging van kenmerken die vandaag het verschil maken op de werkvloer: observatietalent, creativiteit, flexibiliteit, daadkracht en de gave om mensen te inspireren en te motiveren. Als hr-medewerker kun je deze kwaliteiten in kaart brengen via psychologische tests, assessments, rollenspellen en gedragsgerichte interviews.

Focus op leidinggevende functies

Voor de toepassing van het AQ komen vooral managers en leidinggevenden in beeld. De reden? In de huidige woelige context – een gezondheidscrisis die de economie en arbeidsmarkt grondig onder druk zet – hebben executives het extra zwaar te verduren. De druk op hun schouders ligt dus extra hoog, waarbij ze tegelijk veranderingsprocessen in goede banen moeten leiden en hun medewerkers voldoende moeten motiveren. Managers met een hoog AQ zijn in staat om open en empathisch om te gaan met emoties die het gevolg zijn van lastige, veranderende werksituaties. Ook kunnen ze toekomstige veranderingen op een optimistische en tegelijk realistische manier observeren.